Reisverslag Nappstraumen Lofoten
April 2019

We hebben er lang naar uitgekeken en eindelijk is het zover. Woensdag 17 April 2019 verzamelen we op Schiphol Airport voor dit avontuur. Lange tijd zag het er overigens naar uit dat ik niet mee Zou kunnen, omdat ik een nabehandeling onderga, waarvan lange tijd onzeker was of en zo ja, welke bijwerkingen ik zou gaan ondervinden. Nu de bijwerkingen uitblijven kan de reis ook wat mij betreft beginnen.

Even voorstellen, wij zijn een groep van 8 man uit een grotere kring van kennissen die al meer dan 20 jaar met elkaar gaat vissen in Noorwegen. Lofoten staat al lang op ons verlanglijstje. De harde kern gaat nu echt. Deze bestaat uit Ruud, de grote roerganger, ook wel gekscherend Bokito genoemd. Dat typeert hem in positieve zin het beste. Zijn broer Frank, even groot maar verder in alles zijn tegenpool, en altijd zorgzaam en behulpzaam. Fred, qua postuur de kleinste, maar even fanatiek als Ruud wanneer het om vissen en klaverjassen gaat. Als team zijn hij en Ruud (bijna) onverslaanbaar. Over fanatiekelingen gesproken, natuurlijk Harmen, die elk jaar uit America overkomt om mee te kunnen. Last van hoogtevrees, maar altijd in voor een mooie wandeling. Jorrit, wiens zwager Rolf tot de groep behoort, maar er nu ook er een paar jaar deel van uitmaakt.

Hij wil elk jaar een triffel maken, maar deze keer was het lastig alles daarvoor bij elkaar te verzamelen. Marcel, een keer mee geweest en gelijk verknocht. Een liefhebber als het om vissen gaat. Wordt deze week 58 en is daarmee de oudste van het stel. Paul Anton, die voor het eerst mee gaat en fanatiek buiten sporter is. Hij heeft een stafkaart gevonden van Lofoten en een paar mooie wandelingen geselecteerd die voor iedereen te doen zijn en een paar voor de geoefende klimmer. Zelf ga ik al 18 jaar mee, geen echte sportvisser, maar wel liefhebber als het om Noorwegen gaat. Nog herstellende van een ingrijpende medische behandeling, dus kom ik hier vooral voor mijn rust.

Zo, nu ik ons heb voorgesteld, kan de reis beginnen. Voor het eerst sinds meer dan 20 jaar geven we de organisatie volledig uit handen aan Cordes Travel, omdat we geen risico’s willen lopen op deze reis. En dat gaat van af Schiphol heel voorspoedig. Met zelfgemaakte viskokers, een koelbox met kaas en vier flessen goede wijn per persoon in de tas gaan we door de douane. Met 70 kilo aan extra bagage moet het komende week wel lukken, al is het behelpen, omdat we nu alles in het vliegtuig moeten meenemen. Normaal gesproken hebben we twee auto’s bij ons, en dus genoeg ruimte voor een espresso machine, keuken machine en een ruim assortiment aan kruiden en specerijen en 10 tot 12 dozen wijn. Dan is 3 liter per persoon rantsoen wat niet echt past bij ons jaarlijks hengelsport event. Harmen zorgt traditioneel voor de whisky. Een Aberlour en een Glenmorangie deze keer.

Genoeg geklaagd, vandaag gaan we in drie vluchten van Amsterdam, via Oslo en Tromsø naar Leknes op Lofoten. We vliegen voorbij Oslo over eindeloze sneeuwvlakten van het Noorse hooggebergten en diverse uitlopers daar van. Bij elke tussenstop is er genoeg tijd om te eten en vast wat voorpret te hebben met een potje klaverjassen. En eenmaal aan boord konden we zien of de hengels en de koelbox met kaas en wijn ook aan boord gaan. Groot was dan ook de verbazing toen beide stuks odd-size bagage niet waren uitgeladen en waarschijnlijk onderweg waren naar Bodo. Paniek op het vliegveld van Leknes. Dat is al een klein vliegveld, maar nu was het echt te klein. Gelukkig was daar reisleider Tobias die kon regelen dat de spullen om 10 uur ‘s avonds alsnog geleverd konden worden. Gaf ons de tijd om de huisjes vast in te richter en wat boodschappen te doen. De winkels zijn er tot 11 uur ’s avonds open, dus hadden we geen haast.

Het landschap in Noorwegen is ruig en enorm afwisselend. In deze tijd van het jaar zijn grote delen van het land nog besneeuwd. Echt koud is het niet, maar met 7 tot 8 graden kan het bij een straffe wind, uit welke richting dan ook, behoorlijk fris aanvoelen. Alles wat Nederland niet is, is Noorwegen wel. Bergen, ruig landschap, bruggen en tunnels die niet tot filevorming leiden en onbegrensd groen. Thuis beginnen we al te klagen bij een regen- of sneeuwbui, maar in Noorwegen klaagt niemand als het de hele dag aan een stuk regent. Als het tussen de buien door even zonnig wil worden, wordt je beloond met een adembenemend uitzicht. Tot nu toe heb ik het nog niet anders meegemaakt. Altijd mooie vergezichten.

Ruim 20 jaar ervaring in Noorwegen overtrof Nappstraumen onze stoutste verwachtingen. Prachtige nieuwe huizen met een even zo overweldigend als adembenemend uitzicht. Hoewel de huizen geschikt zijn voor 8 personen verdelen wij ons over twee huizen. Dat is maar goed ook. Grote lichamen, dito koffers en vooral veel spullen om uit te stallen. Huisje 5 wordt verzamelplek en kook- en eet unit. Huisje 6 wordt alleen geslapen. De taken worden snel verdeeld. Harmen, Paul en Arjen gaan boodschappen doen en gaan daarna langs het vliegveld om de verloren gewaande spullen op te halen. Paul moet als debutant erg wennen aan de hoeveelheden die we aan het verzamelen zijn in de supermarkt. Voor 8 personen en voor 3 dagen is ook wel veel. De winkels zijn in Noorwegen op witte donderdag en goede vrijdag gewoon dicht. En eerlijk is eerlijk, ook voor mij was het even wennen om drie dagen vooruit te denken over het menu in de onzekerheid of we überhaupt al vis zouden vangen om op te eten.

Dag 2 begint als een zonovergoten dag. Al vroeg in de ochtend krijgen we instructies van de visgids en wordt er ingekocht, kunstaas, kilo’s, want je zou toch maar wat verspelen. Dan kun je niet verder. Twee prachtige aluminium boten liggen op ons te wachten, elk uitgerust met 150 pk, gafs en touwen voor het binnenhalen van kabeljauw en heilbot. Aan boord krijgen we de laatste instructies over de marifoon, navigatie, fishfinders en veiligheidsprotocollen. Het feest kan nu echt beginnen. Na een redelijk lange vaartocht die voer over wisselende typen water, de ene keer wat ruwer dan de andere, en langs adembenemende vergezichten met besneeuwde bergtoppen die verslonden leken te worden door prachtige wolkenluchten, kwamen we na een uurtje varen bij de heilige graal.

Bij Nappstraumen komen twee stromingen bij elkaar en dat maakt dat het water erg onrustig kan zijn. Het zorgt er mede voor dat skrei, en kabeljauwsoort vanuit de Barentszzee naar het zuiden afzakt om er te paaien. Nog geen 10 minuten nadat we de hengels hadden uitgeworpen, had Marcel de eerste kabeljauw hangen. 119 cm en zo’n 12 kilo schoon aan de haak. Prachtige vangst waar ook mooie filetjes afkwamen. Deze eerste run hebben we nog 6 stuks mooie kabeljauw gevangen die na een mooie fileersessie de vriezer in ging. De kabeljauw van Marcel ging op de huid in de boter. Samen met wat gebakken aardappeltjes en broccoli met wortelen, een prima maaltijd. Met een mooie wijn erbij was het al gelijk genieten. Ik zal er hier maar niet bij vertellen dat we deze eerste run voor de lunch hebben moeten afbreken, omdat twee mensen aan boord ziek waren geworden en de eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik een van die twee was.

De tweede run was dan ook niet voor mij. De rest ging weer vrolijk met de gids mee en dit keer was het Jorrit die een flinke kabeljauw van 90 cm aan de haak sloeg. Verder werd er alleen nog maar wat aasvis gevangen voor de volgende dag. Later op de dag nam de bewolking ook wat toe, wat de voorspelling voor de volgende dag niet best maakte. Gelukkig kun je op Lofoten ook erg mooie wandelingen maken. Daar hoeven we niet ver voor te gaan. Paul had een wandelgids en -kaarten meegenomen voor dit gebied, dus hebben we ze voor het uitkiezen. Ze staan ook aangeduid als goed te doen met leuke bezienswaardigheden onderweg.

Op dag drie kwam iedereen wat traag op gang. Zelfs Ruud, normaal gesproken altijd de eerste die iedereen wakker maakt om weer te gaan vissen, kwam nu als laatste aan het ontbijt. Een beetje druilerige dag maakt dat er keuzes gemaakt moeten worden. Deze keer gaan er vier man platvisjes vissen in de buurt. De rest blijft een beetje in huis hangen met een goed boek of een laptop waarop nog het een en ander te doen was. De eerste wandeling is inmiddels ook een feit. De 436 meter bergkam achter onze huisjes was vanaf dag een al een uitdaging voor de buitensporters onder ons. De Offersøykammen is vanaf het water bezien een makkelijk te nemen prooi. Alleen even uitproberen. Het begin was behoorlijk stijl, maar boven de 200 meter was het goed te doen. Eenmaal boven was de bewolking weer toegenomen en troffen we een desolate aanblik van mist. Er was ook veel wind en die maakte dat er af en toe gaten trokken in de mist, waardoor steeds een stukje van het uitzicht zichtbaar werd. Dat was wel weer erg mooi en spectaculair. Het smaakt iig naar meer.

Voor het diner was het deze keer lasagne met verse vis er doorheen, en hemelse modder als toetje. Een culinair hoogstandje dat het elk jaar erg goed doet. Frank was baas hemelse modder en de lasagne kwam met goed teamwork tot stand. Met twee huisjes hadden we gelukkig de beschikking over twee ovenschalen. Dus konden we genoeg klaarmaken voor iedereen. Met onze buiken rond konden we voldaan van een mooie dag naar bed. De volgende dag staat er een vroege run op het programma, omdat de wind zal toenemen naarmate de dag vordert.

Reveille om 4.30 uur op dag vier. Een mooie zonsopkomst. Het belooft een mooie dag te worden. Plannen worden gemaakt voor een middagwandeling. Maar eerst gaan we er weer met twee boten uit. Natuurlijk niet nadat we stevig gedebatteerd hebben over de stek waar we naar toe gaan. Een beetje in de luwte, maar wel aangeduid als een goede visplek om 5.30 uur zaten we in de boten. In boot één gebeurde niet veel, maar in boot twee was het weer Marcel die als eerste een middelmatige kabeljauw naar boven haalde. Daarna Ruud, weer Marcel en tenslotte ook ik zelf een. Het zonnetje bleef schijnen, maar de wind nam al wel toe. Ik was door de krachtsinspanning wel uitgeput en begon weer niet lekker te worden. Gelukkig moesten we ook tanken, waardoor ik niet echt een spelbreker was door te vragen om terug te gaan naar ons huis. Drie van ons zijn vastbesloten om weer terug te gaan om nog meer vis te vangen.

Door de veranderende weersomstandigheden veranderde de plannen en werd besloten om een wandeling te maken aan de kust. Van Eggum naar Unstad, een tocht van 7,5 km. Het kustpad tussen deze twee gehuchten op het eiland Vestvågøy is een klassieker op de Lofoten. Tussen de oceaan en de rots kliffen is net genoeg ruimte voor een smal pad dat de twee dorpjes verbindt. Wandelen wordt echter al gauw klauteren en Harmen gaat zich steeds meer zorgen maken. Ook Marcel voelt zich op enig moment niet helemaal comfortabel. De wind gaat ook steeds meer opsteken en we hebben windstoten gevoeld die tegen kracht 11 aan zaten. We konden niet anders dan gaan liggen om niet naar beneden te storten. Op plaatsen waar het pad moeilijk begaanbaar was waren kettingen aangebracht waarmee ons aan vast konden klampen. De wind gierde ons om de oren, met af en toe een hagel- of regenbui erbij. We hielden het zeker niet droog.

Op het menu staat deze avond groenten ratatouille met patat van zoete aardappelen uit de oven en in boter gebakken kabeljauw. Op de huid, wel te verstaan, want dan blijven de mootjes goed heel in de pan. Een goed glaasje wijn erbij en daarna en huisgemaakte tiramisu. Whisky en een sigaartje om het af te maken. Een enerverende en even onstuimige dag vandaag.

130 cm. 1 meter 30. Marcel did it again. Nadat we gisteren hadden besloten nog een dag een gids te vragen, gingen we met z’n allen vol vertrouwen de zee weer op. Om 4 uur was iedereen zijn bed uit, want we moesten volgens de gids uiterlijk om 5 uur op het water zitten. Tegen 12 uur zou de wind weer opzetten en in combinatie met wat regen zou dat het vissen onmogelijk maken. Een run van 5 tot 12 uur was voor mij sowieso te lang, dus besloten we een korte- en een lange termijnboot te plannen. Iedereen had de vrije keus op welke boot hij ging zitten. De gids natuurlijk op de lange termijnboot. Ruud kwam bij ons op de korte termijnboot, omdat anders alleen de minder geoefende vissers op deze boot zouden zitten.

Tobias, de visgids, bracht ons naar de plek, de heilige graal, waar we kabeljauw konden vangen. En binnen een kwartier was het gelijk raak. Anders dan op de eerste dag kwam nu iedereen aan de beurt met het vangen van een flinke vis. Marcel haalde opnieuw de grootste uit het water die maar liefst 15 kilo woog. Een prima prestatie. De korte termijnboot ging op mijn verzoek om 9 uur terug, nadat Ruud was overgestapt naar de andere boot. Ruud was nog lang niet klaar en ging voor meer. Hij ging met Marcel, Fred, Harmen en Tobias nog een tijdje door en om 13.30 uur liepen ze binnen. In totaal 25 stuks kabeljauw.

Een lange fileersessie lag op ons te wachten, maar iedereen had wel behoefte om even wat uit te rusten. Languit op de bank, in bed of gewoon voor de tv met Netflix naar seizoen 1 van La casa de papel kijken. Een welverdiende rust. Totdat Ruud opeens wakker schrok tegen 17.00 uur met de woorden ‘de vis bederft’. Waar heeft die over liggen dromen, vraag je je af. Het was het wel het sein om met z’n allen de enorme bakken met vis te gaan fileren. Zorgen over de terugreis nemen toe, omdat de hoeveelheid mee te nemen vis is gemaximeerd op 20 kg per persoon. Maar we hebben slechts 4 stuks van 23kg bijgeboekt, dus dat wordt nog even puzzelen.

Opnieuw met een op de huid gebakken visje en wat pasta en spinazie ronden we de dag voldaan af. In de wetenschap dat er nog geen heilbot is gevangen zitten we elkaar op te peppen om op de laatste dag alleen nog maar voor heilbot te gaan. De weersvooruitzichten zijn goed. Veel zon, in de ochtend wel wind, maar naarmate de dag vordert zal deze afnemen. We besluiten om uit te slapen en van 12 tot 18 uur te gaan vissen op heilbot.

Om 19 uur moeten de boten schoon en afgetankt worden opgeleverd en kunnen we daarna beginnen met het voorbereiden op de terugreis. De diepgevroren vis wordt verdeeld in koeltassen en -boxen. Alles gepakt en gewogen vangen we de terugreis aan. Door gids Martin worden we naar het vliegveld gebracht. Een warm afscheid en een vage belofte voor de volgende keer. Het was een mooie reis, een prachtige beleving en een goede vangst.

Yoga voor mannen…..

De koorts loopt op, Met enig ongeduld,
tellen we strak de laatste dagen.
Meer is niet nodig, een hand vol vrienden,
even weg, geen vragen.

De trein, Schiphol, en dan de reis naar ‘s werelds mooiste visgronden
8 mannen, 7 dagen, en straks voor eeuwig door herinneringen verbonden.
De toppen van steile bergen, in een witte waas gegeseld en steeds gevangen.
De mannen starend naar de zee, “ga liggen wind” is het woordeloos verlangen.

In het bloedrood gekleurde houten huis, wordt vriendschap steeds opnieuw beklonken,
soms even in de zon op het houten dek, turend naar de rijke visgronden die als verleidelijke sirenes lonken.
Aan gids Martins woorden wordt waarde gehecht, als ware hij een door Cordes gezonden profeet.
Zijn woorden worden op een gouden schaal gewogen, met stroopwafels omgekocht, alsof het er werkelijk toe deed.

De dikte van de lijnen, de diepte van de vis,
de kracht van de wind, de man is een waar orakel, “sla stevig aan, sla vooral niet mis”
Eindelijk, spreekt hij de verlossende woorden, De heilige graal: “mannen, morgen geen wind en grote vis”.
De wind gaat liggen, het onrustige wachten wordt beloond, een diepe, diepe zucht.

De wekker vroeg, geen witte kopjes op het water, geen straffe wind, wel een strak blauwe lucht.
De hengeltop vibreert, de hengels krom. Een glimlach die maar niet verdwijnt van het gezicht,
Bakken vol met vis, de lijven beurs, fileren nu, het kompas wordt met tegenzin op de haven gericht.

Yoga voor mannen, eensgezind op het water, niemand klaagt, ze uren lang in touw.
In de haven medevissers, de sfeer is olijk, vandaag veel grote kabeljauw.
Fileren gebroederlijk naast elkaar, de leden stram, de rug vermoeid, het mes vindt eenvoudig de dikke graten.
En dan naar bed, een laatste glas heffend, grijnzend, maar voldaan, niemand zal de herinnering laten.

En dan de laatste dag, de laatste vis, het thuisfront lonkt, de wind trekt aan.
Met weemoed, spoelen wij het zout van ons gelaat. Molens, pakken de hengels schoon en laten onze gedachten gaan.

Lofoten 2019, acht mannen, 7 dagen, twee kilo kaas,
30 liter mooie wijnen, en Cubaanse longfiller sigaren.
Mooie grote vis, kabeljauw, doch de heilbot zullen we voor de komende jaren moeten bewaren….

Groetjes,
Arjen van Tilborg